Özelge: Engelli yakınının yaptırdığı hayat sigorta poliçesinde, kendisinin ölümünden sonra ödenecek sigorta tazminatının, engellinin ömür boyu bakımını üstlenen vakfa yapılması halinde VİV ödenip ödenmeyeceği hk.

 

T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

BÜYÜK MÜKELLEFLER VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü

 

Sayı : B.07.1.GİB.4.99.16.02-VİVK-1-22                                                                04/04/2011

Konu : Engelli yakınının yaptırdığı hayat sigorta poliçesinde, kendisinin ölümünden sonra ödenecek sigorta tazminatının, engellinin ömür boyu bakımını üstlenen vakfa yapılması halinde VİV ödenip ödenmeyeceği

İlgi : ... tarihli dilekçeniz.

İlgide kayıtlı özelge talep formunda, engelli yakınının Şirketinizden hayat sigortası poliçesi satın alarak poliçede; lehdar olarak kendisinin ölümünden sonra engellinin ömür boyu bakımının üstlenilmesini taahhüt eden vakfı göstereceğini, engelliye herhangi bir vefat tazminatının ödenmeyeceğini, engellinin bakım sürecinde vefat etmesi durumunda vakfın sorumluluğunun sona ereceği belirtilerek; Şirketinizce, sigortalının ölmesi halinde, sigortalının yakını olan engellinin bakımını ölünceye kadar üslenen vakfa yapılacak vefat tazminatı ödemesinin veraset ve intikal vergisine tabi olup olmadığının bildirilmesi istenilmektedir.

7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, Türkiye Cumhuriyeti uyruğunda bulunan şahıslara ait mallar ile Türkiye'de bulunan malların veraset yoluyla veya herhangi bir suretle olursa olsun ivazsız bir şekilde bir şahıstan diğer şahsa intikalinin veraset ve intikal vergisine tabi olduğu, aynı Kanunun 2 nci maddesinin (c) bendinde "veraset" tabirinin miras, vasiyet ve miras mukavelesi gibi ölüme bağlı tasarrufları, (d) bendinde ivazsız intikal tabirinin, hibe yoluyla veya herhangi bir tarzda olan ivazsız iktisapları ifade ettiği, 5 inci maddesinde ise veraset ve intikal vergisi mükellefinin veraset yoluyla veya ivazsız bir tarzda mal iktisap eden şahıs olacağı hükme bağlanmıştır.

Bu hükümlere göre, malların veraset yoluyla veya her ne şekilde olursa olsun karşılıksız bir şekilde bir şahıstan diğer şahsa intikali veraset ve intikal vergisine tabi olup, verginin mükellefi veraset yoluyla veya karşılıksız olarak mal iktisap eden kişilerdir.

Aynı Kanunun 17 nci maddesinde, amme idare ve müesseseleri, bankalar, bankerler, kasa kiralayanlar, sigorta şirketleri sair şirket ve müesseseler, mahkemeler ve icra dairelerinin istihkak sahiplerine bu verginin mevzuuna giren herhangi bir muamele dolayısıyla para ve senet verebilmeleri için evvelemirde verginin ödenmiş olduğuna dair vergi dairesinden verilmiş bir tasdikname talep edecekleri, ibraz etmeyen hak sahiplerinin istihkaklarından, veraset yoluyla intikallerde yüzde 5, ivazsız intikallerde yüzde 15 oranında vergi karşılığı tevkifat yapmaları gerektiği, tevkifat yapılmadan para veya senet verilmesi durumunda Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanun hükümlerine göre gecikme zammı tatbik edilerek tahsil edileceği, tevkif edilmeyen paranın %10'u tutarında ayrıca ceza tahsil olunacağı hükme bağlanmıştır.

Ayrıca 2007/1 Seri No.lu Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu Sirkülerin üçüncü bölümünün birinci fıkrasında, "hayatsigorta poliçesine istinaden sigortalının ecelen vefat etmesi sonucu mirasçılarına sigorta şirketince yapılan vefat tazminatı ödemelerinin, terekeye dahil edilerek veraset ve intikal vergisine tabi tutulması gerekir. Sigorta akdinde mirasçı olmayan üçüncü bir şahıs lehdar olarak gösterilmiş ise bu takdirde lehdara ödenecek miktarın tamamı ivazsız iktisap olarak vergiye tabi olacaktır." şeklinde açıklamalar yer almaktadır.

Diğer taraftan, 818 sayılı Borçlar Kanununun 511 inci maddesinde, kaydıhayat ile bakma akdine dayanan bir intikal şekli düzenlenmiş olup, kaydıhayat ile bakma akdinin taraflardan birinin diğerine ölünceye kadar bakma ve onu görüp gözetmek şartıyla bir mamelek veyahut bazı malların temlikini gerektiren bir akit olduğu hükme bağlanmıştır. Bu nedenle, öngörülen yükümlülüklerin yerine getirilmesi karşılığında yapılan hibeler, ivazlı bir intikal olduğundan veraset ve intikal vergisine tabi değildir.

Bu açıklamalar çerçevesinde, sigorta yaptıran kişi ile vakıf arasında yapılan sözleşmeye istinaden, sigorta yaptıran kişinin ölümünden sonra, yakını olan engellinin ömür boyu bakımının ödenecek tazminat karşılığı vakıfça üstlenilmesi durumunda, vakfa yapılacak ödemenin ivazlı bir intikal kabul edilerek veraset ve intikal vergisine tabi tutulmaması ve Şirketiniz tarafından vakfa ödenecek sigorta tazminatından da 7338 sayılı Kanunun 17 nci maddesi gereğince tevkifat yapılmaması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

Vergi Dairesi Başkanı a.

 

(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh
edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.